Genderbewust opvoeden
Vaak wordt verwacht dat kinderen zich op een bepaalde manier ontwikkelen die past bij hun gender: ‘typische’ jongens houden van sport, wetenschap en techniek en worden verliefd op meisjes, meisjes zijn dan eerder zorgend, meer bezig met schoonheid en worden verliefd op jongens. Kinderen gedragen zich soms anders dan deze verwachtingen. Ze leren de wereld te begrijpen door rollen na te spelen. Een jongetje dat zijn nagels wil kleuren of een meisje dat wil leren rechtstaand te plassen... Hoewel dit niet 'past' volgens de gendernormen, tonen deze kinderen zeer normaal gedrag dat hoort bij hun ontwikkeling.
De gendernormen hebben niet op iedereen een goed effect: sommige kinderen worstelen hiermee, wanneer ze voelen dat ze er niet aan voldoen. Daarom is het goed om los te komen van de verwachtingen rond hun gender en seksuele voorkeur. Genderbewust opvoeden is een manier om los te komen van strikte normen. Genderbewust opvoeden betekent dat je als ouder geen probleem maakt van gendervariant gedrag als het geen probleem is voor je kind. Bijvoorbeeld wanneer je zoontje soms graag een jurk draagt, en verder zich goed in zijn vel voelt, is er geen probleem. Wanneer je dochter liever in het jongensteam voetbalt, en zowel je kind als de sportclub hier geen probleem van maken, dan is er geen probleem. Genderbewust opvoeden betekent dat je je kind stimuleert in hun persoonlijkheid en interesses, los van de verwachtingen die je hebt van jongens of meisjes. Zo beperk je je kind niet tot jongen-meisjeclichés. Jongens mogen gerust geïnteresseerd zijn in meisjesdingen en omgekeerd. Op die manier leert je kind dat er een grote diversiteit bestaat en dat je kind rustig zelf mag uitzoeken welke kant die wil opgaan. Elk kind is divers op hun eigen manier, en daar is niets verkeerd mee. Wanneer je kind later hetero en cisgender blijkt, heeft het wel geleerd een begripvolle houding aan te nemen ten aanzien van anderen. Meer over Genderbewust opvoeden vind je bij Transgender Infopunt.
Mijn man is een nogal stoere man. Dat was in het begin wel… Hij kon wel eens een crue opmerking van maken over Mats zijn manierkes. Hij wou onze zoon dat precies afleren, ik zei dan: ‘Laat het! Laat hem gewoon doen!’, want ik wist dat het onze zoon kwetste. Nu zijn die maniertjes vanzelf wel wat weggegaan.
Maar wat als je kind vaak gendervariant gedrag stelt?
Wanneer je kind vaak atypisch gedrag stelt, vraag je je misschien af of je je zorgen moet maken en hoe je hier het best op kan reageren. Het gedrag van je kind kan een uiting van gevoelens zijn. Het is goed om op zoek te gaan naar waarom je kind bepaald gedrag stelt. Vragen die je samen met je kind kan onderzoeken zijn bijvoorbeeld: Waar voelt het zich goed bij en waarbij minder goed? Welk uiterlijk wil je kind graag? Zou het dit graag eens willen uitproberen? (bijvoorbeeld andere kleren dragen thuis, een ander kapsel,..) Is je kind ergens bang voor? Zou je kind andere hobby’s of speelgoed willen uitproberen?
Het is ook goed om je kind voor te bereiden op de veranderingen die zullen komen in de puberteit. Vertel over de lichamelijke veranderingen en hoe je kind misschien verliefd zal worden. Kijkt je kind uit naar hun puberteit, of heeft het daar angst voor? Heeft je kind vragen over veranderingen in de puberteit?
Sommige ouders kiezen ervoor om het atypische gedrag van hun kind te verbieden of te bestraffen. Gedrag verbieden kan het gedrag soms wel openlijk doen verdwijnen, maar het verlangen ernaar kan aanwezig blijven. Het kind krijgt het gevoel dat dit stukje van zichzelf er niet mag zijn. Wanneer dit stukje toch erg belangrijk is voor het kind, voelt het kind zich niet aanvaard. Als een kind zich niet aanvaard voelt in de thuisomgeving, schaadt dit de band tussen ouder en kind en gaat een kind zich vaak minder goed in hun vel voelen.
Wanneer je kind aanhoudend het gevoel heeft tot een ander gender te behoren, kan het dat je kind transgender is. Meer hierover kan je lezen onder de vraag Kan mijn kind al transgender zijn?. Het zou ook kunnen dat je kind holebi is.