Een haatmisdrijf is een misdrijf dat (deels) gepleegd wordt uit haat. Als dit gebeurt op basis van iemands seksuele oriëntatie of genderidentiteit, spreken we over holebi- of transfobe haatmisdrijven. De dader van een haatmisdrijf mikt immers niet enkel op het slachtoffer, maar op een hele groep mensen. Daarom zijn de straffen voor haatmisdrijven zwaarder. Tenminste, dat is de bedoeling. Strafverzwaring geldt nog niet voor alle haatmisdrijven.
Zwaardere straffen gelden wanneer seksuele geaardheid een beweegreden van de dader was om het misdrijf te plegen. Dat geldt ook wanneer iemand hetero is, maar de dader dacht van niet. Helaas wordt transfobie momenteel nog niet op dezelfde manier bestraft als holebifobie. Was iemand een doelwit omwille van geslachtsverandering, genderexpressie of (vermeende) genderidentiteit, dan gelden voorlopig enkel de standaardstraffen. Dat komt omdat de strafwet nog moet worden aangepast. Enkel doodslag en slagen en verwondingen omwille van geslachtsverandering worden momenteel al zwaarder bestraft.